جنگ "روایت"

اگر در جنگ‌های پس از ۱۱ سپتامبر، علاوه بر بعد نظامی ساحت دیپلماسی هم به جنگ‌ها اضافه شد، اما حالا مشخصا در یک دهه اخیر جنگ رسانه‌ای و روایت جنگ هم برقرار است.

یعنی هر جنگی سه محور در جریان است:

۱- میدان

۲- دیپلماسی 

۳- روایت

۷ اکتبر فلسطین هم با همین سه ساحت به فرماندهی محمد ضیف، اسماعیل هنیه و ابوعبیده آغاز شد.

ساخت میدان و دیپلماسی مردان و عمل‌کنندگان خودش دارد که همگی با تمام توان و ذیل مدیریت جنگ در حال پیگیری و انجام وظیفه‌اند.

اما میدان سوم میدانی است که خیلی از ماها می‌توانیم در آن کنشگر باشیم.

ابتدا مثال‌هایی از اسرائیلی‌ها و سپس توصیه‌های برای زاویه روایت خواهم داشت:

۱- اسرائیلی‌ها چه روایت می‌کنند؟

کلیپ‌های وایرال شده اسرائیلی را ضمیمه پست را ببینید. 

الف. روایت، اول از همه یک داستان است. 

خانواده، آرامش بر سر ناهار، شوک و آژیر و دوباره بازگشت کنار هم. داستانی واضح (شروع، نقطه چالش، پایان)

ب. روایت بر شخصیت‌ها استوار است. کودکی که ترسیده، زنی که ناهار درست می‌کند، پدری که کودک در بغل دارد و...

ج. تأکید روایت بر لحظه است: لحظه آژیر، لحظه اصابت موشک، لحظه ترس و چشمان نگران یک دختر و...) این دقیقا نقطه مقابل گزارش محوری است

د. و آخر: تأکید بر نشانه و المان‌ها: پرچم، لباس خاص و...

۲- چگونه روایت کنیم:

الف. به‌جای «توصیف صحنه» باید «احساس» را منتقل کنیم

پلتفرم و شبکه‌های اجتماعی با حس ارتباط برقرار می‌کنند، نه با تحلیل صرف و خبرهای پرتکرار

ب. به‌جای «زن و کودک کشته شدند»، بگوییم: "مادری در حال آشپزی بود..."

روایت لحظه‌‌ها و احساسات، به‌مراتب مؤثرتر از کلی‌گویی است.

ج. سخت نگیریم:

دوربین موبایل، نور طبیعی، صدای واقعی. هم طبیعی‌تراست، هم برای الگوریتم شبکه‌های مجازی باورپذیرتر.

د. به‌جای سخنرانی و تحلیل و شعار، قصه بگوییم!

۳- و چند توصیه از باب خط تحلیل:

الف. وحدت اصل داستان است. ایران برای همه است. از ثابتی تا ظریف

ب. اما آنچه این ایران را متفاوت می‌کند، هویت ایرانی اسلامی است؛ و آن هم اسلام سیاسی. همان نقطه اشتراک جمعی از شیراز تا صنعا و جبالیا و ضاحیه! 

ج. آیا آن چپ و آن هنرمند و آن سکولار نمی‌تواند بیاستد و با ظلم و اشغال مخالف باشد، قطعا چرا اما کلان روایت و ماهیت ناشی از نتیجه کلان تفکر اسلام سیاسی است! 

اینکه هویت جمعی به این نقطه برسد که استقامت و زیربار ظلم و تمدن ظلم نرود ناشی از نگاه اسلام‌گرایی و پمپاژ آن از پسامشروطه به این سو است ولو آنکه آن را نداند و نپذیرد 

د. ارزش و برکت کار در صداقت و عدم پیازداغ افزودن است! آیا باید همه راست را گفت: لزوما خیر!

محسن فائضی

ble.ir/Thirdintifada

جمعه | ۳۰ خرداد ۱۴۰۴ | #فارس #شیراز